ورزش واليبال

زمين بازي
ابعاد زمين واليبال

طول زمين ۱۸ و عرض آن ۹ متر مي‌باشد و فارغ از هر گونه برجستگي يا فرورفتگي است.
زمين توسط خطوطي به عرض ۵ سانتيمتر علامت گذاري مي‌شود. اين اندازه‌گيري از گوشه زمين است.
خطي به عرض ۵ سانتيمتر ميان خطوط كناري در زير تور كشيده شده‌است و زمين را به دو قسمت مساوي تقسيم مي‌كند و به اسم خط مركزي شناخته مي‌شود.
خطوطي به طول ۹ و عرض ۵ سانتيمتر در ۳ متري خط مركزي بطور موازي كشيده شده‌است و به عنوان خط پايان شناخته مي‌شود. منطقه حمله به خط مركزي محدود است.
در هر قسمت زمين، منطقه سرويس توسط دو خطوط به طول ۱۵ و عرض ۵ سانتيمتر مشخص شده و در بيست سانتيمتري خط پايان و عمود بر آن قرار گرفته‌است. يكي از اين خطوط در امتداد خط كناري و ديگري در ۳ متري سمت چپ خط كناري راست قرار گرفته‌است.
حداقل درجه حرارت زمين سرپوشيده ۱۰ درجه‌است.

تور
تور واليبال

طول تور ۵/۹ و عرض آن ۱ متر است. و از سوراخ‌هاي مربع شكلي به ضلع ۱۰ سانتيمتر تشكيل شده‌است. پارچه‌اي از جنس كتاني به ضخامت ۵ سانتيمتر به لبه بالايي تور دوخته شده‌است.
ارتفاع تور از مركز زمين ۲.۴۳ متر است. تعيين ارتفاع تور براي خردسالان و نوجوانان به عهده مجمع ملي گذاشته مي‌شود. هر دو انتهاي تور از زمين به يك فاصله هستند و نبايد حتي ۲ سانتيمتر بالاتر از اندازه مقرر باشند.
پارچه‌اي از جنس كتاني كه عرض آن ۵ سانتيمتر بوده و سفيد رنگ مي‌باشد، در كناره‌هاي تور و عمود بر لبه‌هاي آن كشيده مي‌شود.

تور براي بانوان ۲/۳۳ است
توپ
توپ واليبال

توپ به شكل كروي (گرد) و از جنس چرم است. توپ‌هاي لاستيكي يا ماده‌اي از اين دست نيز مي‌توانند به كار برده شوند. قسمت رويي توپ به سه رنگ زرد، آبي و سفيد است. ويژگي‌هاي آن عبارتند از:

پيرامون: ۶۵ تا ۶۷ سانتيمتر
وزن: ۲۶۰ تا ۲۸۰ گرم
فشار داخل توپ، ۰.۳ تا ۰.۳۲۵ (كيلوگرم بر سانتيمتر مربع) است.[۲]

تيم‌ها

هر تيم شامل ۶ بازيكن مي‌شود.
سه بازيكن در خط جلو و سه بازيكن در خط عقب قرار مي‌گيرند.
هر تيم داراي ۶ تعويض است و هر بازيكن مي‌تواند ۲ بار تعويض شود، يعني هر بازيكن مي‌تواند يك بار داخل و يك بار خارج شود.
زماني كه توپ سرو مي‌شود، سه بازيكن خط جلو بايد در جلوي بازيكنان خط عقب قرار گيرند.
بازيكن از قطاع دايره سمت راست خط عقب با يك دست سرو مي‌زند.
زماني كه توپ در زمين وارد مي‌شود، بازيكنان مي‌توانند براي پرتاب توپ به هر نقطه‌اي حركت كنند، حتي اجازه دارند كه براي جلوگيري از تماس توپ با زمين، به خارج از زمين بروند.

دو تيم ۶ نفري با يكديگر روبرو مي‌شوند. داور در بالاي تور قرار گرفته و ناظر بر اجراي مسابقه بوده و سوتي در دست دارد. سرداور نيز مقابل او قرار مي‌گيرد. در اينجا تيمي كه سرويس را دريافت مي‌كند، منتظر توپ مي‌شود. بازيكنان در وضعيت آماده‌باش بوده و دست‌ها، انگشتان، بازوها و پاها در حالات مطلوب قرار مي‌گيرند. بازيكنان در مركز زمين مي‌ايستند و در اين محل بيشتر حمله‌ها شكل مي‌گيرد، به طوري كه يكي از آن‌ها در نزديك تور ايستاده و بقيه بازيكنان فرم w را تشكيل مي‌دهند.

معمولا ضربه ي اول متعلق به پاسور نمي باشد و هنگام دريافت، بازيكنان بايد توپ زده شده توسط تيم مقابل را به دست پاسور رسانده تا او توپ را از تور رد كند.

داورها و مسئولين

هر مسابقهٔ واليبال دو داور اصلي دارد يكي داور اول كه در بالاي تور مي‌باشد و ديگري داور دوم مي‌باشد كه روبروي داور اول مي‌ايستد و در مواقعي خاص اجازهٔ سوت زدن نيز دارد. چهار داور خط دور تا دور زمين واليبال مي‌ايستند و با پرچم داور اول را در امر قضاوت ياري مي‌دهند. دو داور هم پشت ميز منشي هستند يكي داور منشي و ديگري هم كمك منشي كه كار ثبت امتيازات، تعوبض‌ها و اخطارها را بر عهده دارند. سرداور هم به عنوان ناظر مي‌بايست در تمام ديدارها حضور داشته باشد.
حركت توپ در هوا (والي)
دفاع سه نفره روي تور

پاس بالاي سر، يكي از مشخص‌ترين عمليات واليبال است.
هرگز نبايد به توپ مشت زد، بلكه بايد آن را با دو دست پاس داد. پاس دادن از عقب نيز نشان‌دهنده همين عمل است.
پاس دادن، ست زدن و فرستادن توپ‌هاي بلند از بالاي تور صورت مي‌گيرد.
حركت توپ در هوا در پرتاب آرام توپ از بالاي تور اجرا مي‌شود.
اگر قبل از تماس با توپ دست‌ها دور شوند، توپ به وسط پيشاني برخورد خواهد كرد.
هميشه بايد به توپ نگاه كرد. ابتدا پاها را حركت داده، آن‌ها را خم كرده و بدن را در زير توپ قرار داد. به منظور حفظ تعادل و توازن يكي از پاها را به آرامي در جلوي پاي ديگر قرار داده، زانوها را خم كرده و سپس بايد تمام بدن را راست كرد. به عنوان يك قانون كلي شست‌ها را در حالت اشاره به طرف عقب و بيني نگهداريد. بازوها را راحت قرار داده و تا آن جايي كه امكان دارد حركات را بسيار ساده انجام داد. شست و دو انگشت اول به اين عمل قدرت بخشيده و بقيه انگشتان به آن جهت مي‌دهند.
بهترين و معمول‌ترين مرحله واليبال (حركت توپ در هوا) مي‌باشد. برخي معتقدند كه براي شروع تمرينات مي‌توان از بادكنك استفاده كرد. تمرين پرتاب توپ پس از پرش براي گرفتن آن بسيار موثر است و مفيد. البته هميشه پس از رسيدن توپ به نقطه اوج اين عمل را انجام ندهيد.

سرويس
بازيكن در حال زدن سرويس

سرويس عملي است كه به منظور وارد كردن توپ در بازي به كار مي‌رود.

در هنگام سرويس زدن بايد به نكات زير توجه كرد: ۱- هنگام ضربه زدن به توپ (سرويس)حتما بايد توپ را به اندازه كافي و به دور از هر دودست پرتاب كرد و با يك دست به توپ ضربه زده شود. ۲- هنگام سرويس زدن نبايد پاها را روي خط و يا درون زمين خودي قرار داد و بايد از خط فاصله داشته باشد. ۳- توپ حتماً بايد از تور عبور كرده و درون زمين حريف پرتاب شود (قبلا اگر هنگام سرويس زدن توپ به تور برخورد مي‌كرد خطا محسوب مي‌شد ولي در حال حاضر خطايي محسوب نمي‌شود).